dinsdag 4 januari 2022

Recensie "Shuggie Bain" - Douglas Stuart

* * * *

Verslavingen zijn raar. Ze zijn meer dan simpele gewoontes. Een verslaving kwetst jezelf en/of anderen, lichamelijk of mentaal. Je kunt verslaafd zijn aan chips of aan chocoladekoeken. Als je dan hoort dat je cholesterolgehalte omlaag moet, dan laat je ze liggen en om toch aan je gewoonte te voldoen om 's avonds in de zetel nog iets te knabbelen, eet je druiven, rijstwafels of speltkoeken. Soms wil je alle verantwoordelijkheden eens aan de kant schuiven en een televisieserie bingen of computerspellen spelen tot 's avonds laat. Maar die vrijetijdsbestedingen zuigen je naar binnen, want zodra je moet stoppen, voel je je slechter dan wanneer je eraan begon en het enige waar je aan kan denken, is hoe snel je je volgende sessie kunt houden, en vergeet het huishouden of je werk maar. Zelfs vakantie nemen is een beetje verslavend. Je geraakt er zo snel aan gewoon, en je eerste nieuwe werkdag kijk je melancholisch terug naar de afgelopen dagen van vrijheid en fantaseer je over je pensioen decennia in de toekomst. Verslavingen zijn raar, want op het moment zelf zorgen ze wel voor het grootste genot, en soms zijn het ook best onschuldige dingen. Het is de overdaad die ons de das omdoet, wanneer we vergeten aandacht te schenken aan de mensen rondom ons, wanneer we de echte wereld beginnen te verwaarlozen en alleen nog maar vastzitten in die kleine wereld in ons eigen hoofd.

Mijn eerste uitgelezen boek in 2022 is "Shuggie Bain" van Douglas Stuart. Ik ben op 21 december gestart en het boek was uit op 3 januari. Stuart schreef 32 uitgeverijen aan voordat Grove Atlantic zijn manuscript accepteerde en het hem zelfs de Man Booker Prize opleverde. 32 uitgeverijen. Dan heb ik nog een stukje te gaan, want ik heb nog maar 18 afwijzingen verzameld (plus nog vier waarvan ik zelfs nooit reactie heb gekregen).

Het personage Shuggie Bain zelf krijgt pas redelijk laat in het boek een grotere rol te spelen. Meestal bengelt hij wat op de achtergrond terwijl we lezen over zijn ouders die leven in het Glasgow van de jaren '80. De meeste personages praten zoals Ma Flodder in deze Nederlandse vertaling, uitgezonderd Shuggie en zijn moeder Agnes. Agnes probeert haar plek in het leven te zoeken maar wordt geveld door een drankverslaving. Ze maakt de ene fout na de andere, en op de momenten waarop ze haar leven eindelijk op de rails begint te krijgen, doet haar omgeving haar best om haar er weer vanaf te duwen. Haar jongste zoontje Shuggie verafgoodt haar en zal alles voor haar doen om haar "beter" te maken, terwijl hij worstelt met zijn eigen anders-zijn, zoals de mensen in zijn directe omgeving het noemen. Shuggie erft een verzorgd taalgebruik van zijn moeder, waardoor hij al opvalt bij zijn boerse leeftijdsgenoten, maar vertoont ook wat homoseksuele trekjes die het hem helemaal onmogelijk maken om geaccepteerd te worden.

"Shuggie Bain" is een pure brok ellende maar uitgezonderd de dialogen waar je even zelf de foute of ontbrekende (mede)klinkers moet invullen, is het een heel toegankelijk geschreven verhaal over verslaving, liefde, respect, opvoeding en armoede.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten