Boeken verslonden in februari

 

Hoe bespreek je een boek als "Zussen" van Daisy Johnson zonder alles prijs te geven? Dat is zoals uitleggen waarom je een filmplot van M. Night Shyamalan al dan niet goed vindt. Hoewel de cover van het boek ook wel veel prijsgeeft als je erover nadenkt.

 

"The Seven Imperfect Rules of Elvira Carr" van Frances Maynard is tragisch. 27-jarige Elvira heeft autisme/Asperger (ze noemt het nooit bij naam) en woont bij haar moeder. Op een avond valt haar moeder, komt ze in het ziekenhuis terecht en uiteindelijk in een verzorgingstehuis. Elvira wordt nu gedwongen een zo normaal mogelijk leven te leiden. 

"Wat als dit het is" van schrijversduo Becky Albertalli en Adam Silvera is een young adult liefdesverhaal over twee zestienjarige jongens die elkaar toevallig ontmoeten in het postkantoor, daarna opnieuw naar elkaar op zoek gaan, elkaar ook vinden en beginnen uit te gaan maar dan loopt het mis. 

 

Klassiekertijd! Met deze keer "Wuthering Heights" van Emily Brontë. Het boek begint met meneer Lockwood, die in 1801 in een huis genaamd Thrushcross Grange komt wonen. Meneer Heathcliff is de eigenaar, zelf woont hij in een huis genaamd Wuthering Heights, ongeveer vier mijl verder. Lockwood ontmoet Heathcliffs schoondochter Catherine Linton. Hij geraakt geïntrigeerd door haar schoonheid en de vreemde relatie die ze met haar schoonvader lijkt te hebben, en vraagt aan huishoudster Nelly Dean om haar verhaal te vertellen.

 

"Het Verlangen" is het eerste boek van Hugo Claus dat ik lees. Het is een kort verhaal over twee Vlamingen, Jaak en Michel, die besluiten naar Las Vegas te reizen om daar het fortuin te zoeken in de casino's.

 

Daarnaast las ik nog de eerste drie strips uit de reeks "De Legendariërs" om mijn zoontje een plezier te doen (hij is grote fan en houdt er niet over op!), de gedichtenbundel "Geduldig Lijden" van Levi Weemoedt die niet al te bijzonder was, en "Wit-Rusland" van Geert Groot Koerkamp, heel interessant om eindelijk eens iets te lezen over het land waar onze gast tijdens de zomervakantie vandaan komt. Alleen spijtig dat het een oud boek is, uit 2009. Ik ben benieuwd hoe Wit-Rusland in het voorbije decennium al dan niet geëvolueerd is.

Review "Het Verlangen" - Hugo Claus

* * *
"Het Verlangen" is het eerste boek van Hugo Claus dat ik lees. Het is een kort verhaal over twee Vlamingen, Jaak en Michel, die besluiten naar Las Vegas te reizen om daar het fortuin te zoeken in de casino's.

Het verhaal begint heel vlot en grappig in café De Eenhoorn. Het is heel volks en Vlaams verteld, met uitdrukkingen waar ik toch wat aan moest wennen zoals lijk of dat ge. Die "ge" en "gij"-vorm is alom tegenwoordig maar stoort eigenlijk niet. De humor werkt ook wel, tenminste tot halverwege het boek.

De vertelstijl wisselt regelmatig. Het boek begint met een anonieme verteller, een caféganger die ons als lezer rechtstreeks aanspreekt lijk of dat we effectief het café zijn binnengewandeld. Later verschuift het perspectief dicht naar de twee reizigers, die heel vaak tegen zichzelf praten. Die tekst staat dan ook met aanhalingstekens maar wel tussen haakjes). De anonieme verteller sluit het boek ook af.

Zodra de twee mannen in Los Angeles aankomen en de bus nemen naar Vegas, slaat de stijl helemaal om. Pas op dat moment merk je hoe racistisch en seksistisch deze personages eigenlijk zijn. Het boek is oorspronkelijk gepubliceerd in 1978, een heel andere tijd dan die waarin we nu leven, en dat merk je wel aan het taalgebruik. Ik weet niet of dit boek echt nog van deze tijd is.

Wat ook verwarrend is, is het constant wisselen tussen het Vlaams en het Engels. Sommige dingen worden vertaald, andere termen blijven staan, en je weet nooit of de personages nu écht Nederlands spreken of niet, en wie onze Vlamingen verstaat of niet.

Er zijn ook verschillende rare stukken waarin de personages ofwel dronken zijn ofwel dromen, of misschien zelfs allebei. Er gebeuren rare dingen die ook niet gemakkelijk lezen. Één van de mannen lijkt de geest van een overleden kameraad te zien en er zelfs mee te praten. Voor de rest is het wel duidelijk dat Claus goed kan schrijven, ik had eigenlijk gedacht dat het veel intellectueler zou zijn maar dit is zo simpel als het maar kan zijn - uitgezonderd die rare stukken daar, waar je toch even je gedachten moet bijhouden.

Review "Wuthering Heights" - Emily Brontë

* * *
Klassiekertijd! Met deze keer "Wuthering Heights" van Emily Brontë. Oorspronkelijk uitgebracht in 1847 heeft het sindsdien enkele aanpassingen gehad bij jongere edities. Mijn versie uit 1965 grijpt terug naar de oorspronkelijke tekst, in een bewerking door David Daiches. Daiches schrijft een introductie, die duidelijk bedoeld is voor mensen die het verhaal al eens gelezen hebben en zich dit boek aanschaffen als verzamelobject. Het staat vol spoilers, maar het helpt wel om bepaalde dingen op te merken tijdens het lezen. Brontë schrijft immers met veel aandacht voor de natuur en de elementen. Ze schept op een perfecte manier sfeer en haar taalgebruik is vlot leesbaar, maar misschien zou een Nederlandse vertaling wat meer duidelijkheid kunnen scheppen in alles wat er precies gebeurt.

Wat vooral handig is, is de stamboom van de families Earnshaw en Linton, de twee families die door de komst van Heathcliff, een zigeunerkind gevonden en mee naar huis genomen door meneer Earnshaw, door elkaar geschud worden.

Het boek begint met meneer Lockwood, die in 1801 in een huis genaamd Thrushcross Grange komt wonen. Meneer Heathcliff is de eigenaar, zelf woont hij in een huis genaamd Wuthering Heights, ongeveer vier mijl verder. Lockwood ontmoet Heathcliffs schoondochter Catherine Linton. Hij geraakt geïntrigeerd door haar schoonheid en de vreemde relatie die ze met haar schoonvader lijkt te hebben, en vraagt aan huishoudster Nelly Dean om haar verhaal te vertellen.

Het boek is speciaal omdat er op sommige ogenblikken drie lagen in het verhaal zitten. Lockwood vertelt aan de lezer hoe Nelly Dean hem vertelde over waar zij zelf getuige van was maar ook over wat de andere personages op hun beurt aan haar hebben verteld. Zowel Lockwood als Nelly en af en toe zelfs die andere personages vertellen steeds in de ik-persoon hun deel van het verhaal.

Het verhaal op zich is simpel maar af en toe ook moeilijk te begrijpen, misschien niet alleen door het Engels of het dialect waarin bediende Joseph praat, maar ook door de gewoontes in die tijd, het einde van de 18e eeuw. Het is een tijd waarin neven en nichten niet alleen met elkaar trouwen, maar hier ook toe gedwongen kunnen worden door hun vader/oom. Heathcliff voelt zich tekort gedaan door iedereen, vooral omdat hij door zijn lagere status geen kans maakt op een romantische relatie met zijn pleegzus Catherine, en beraamt daardoor een plan om zich alle eigendommen van de twee families eigen te maken. Het hele boek draait rond de obsessie van Heathcliff met de oudere Catherine.

Review "Wat als dit het is" - Becky Albertalli & Adam Silvera

* * *
Dit boek heb ik ook gewonnen dankzij De Letterfretter. "Wat als dit het is" van schrijversduo Becky Albertalli en Adam Silvera is een young adult liefdesverhaal over twee zestienjarige jongens die elkaar toevallig ontmoeten in het postkantoor, daarna opnieuw naar elkaar op zoek gaan, elkaar ook vinden en beginnen uit te gaan maar dan loopt het mis. Ben woont in New York, Arthur is daar twee maanden op vakantie en helpt als stagiair op het advocatenkantoor van zijn moeder.

De hoofdstukken wisselen elkaar af en worden om beurten door Ben en Arthur verteld vanuit een eerstepersoonsperspectief. Dit was soms lastig, want de twee stemmen lijken verschrikkelijk veel op elkaar. Ik moest regelmatig terugkijken naar de hoofdstuktitel om me eraan te herinneren vanuit wiens standpunt ik aan het lezen was. Vooral bij dialogen was het moeilijk om te weten wie wat nu precies zei.

Het boek is een romantische komedie waarbij de nevenpersonages eigenlijk interessanter en sympathieker zijn dan de hoofdpersonages. Arthur is een wervelstorm die snel ontploft als er iets misloopt, en tegelijkertijd is hij heel onzeker omdat hij nog nooit eerder een vriendje heeft gehad. Ben wel, en dat maakt hem dan weer fatalistisch, hij gelooft niet meer in een happy end en daardoor doet hij geen moeite om er iets van te maken. Beide jongens hebben een vriendenkring. Bens beste vriend Dylan steelt regelmatig de show en persoonlijk wou ik eigenlijk meer lezen over de relatie met zijn nieuwe vriendin Samantha dan over Ben en Arthur. Het contact met Bens andere vrienden Harriett en Hudson is wat verwaterd, vooral omdat Hudson ondertussen zijn ex is geworden. Arthur wisselt berichten uit met Jessie en Ethan, zijn vrienden in zijn thuisstad Milton, Georgia, en discussieert ook regelmatig met de twee assistenten van zijn moeder. Daarnaast komen de ouders van beide jongens ook af en toe aan bod, die met hun eigen problemen te kampen hebben.

Het boek is geen literair hoogstandje maar leest vlot en vooral de vele referenties naar populaire cultuur zijn tof. Het is ook best grappig met momenten maar regelmatig komen de personages ook als een stelletje aanstellers over. Een fijn tussendoor boek over liefde op het eerste gezicht.

Spelbespreking "Keepsake"

* *
In het spel "Keepsake" ben ik Lydia, een jonge vrouw die haar vriendin Celeste probeert te vinden in de Dragonvale Academy of Magic. Het probleem is dat iedereen daar is verdwenen. Na drie uur speeltijd had ik nog steeds weing verwezenlijkt. Ik schakelde de stroom weer in zodat ik een poort kon openen, en toen moest ik drie beproevingen afleggen. Het kasteel is enorm en ik bracht de meeste tijd door met rondlopen. De puzzels zijn moeilijk. Heel moeilijk. Schuifpuzzels, hendels en wielen, dingen in de juiste volgorde zetten terwijl ze zich op een andere manier verplaatsen, een beetje van alles eigenlijk, maar zonder enig idee hoe ze aan te pakken. Je hebt een hoger IQ nodig dan het mijne om door dit spel te walsen. En toch lijkt Lydia er niet achter te komen dat Zack, de pratende wolf die ik heb bevrijd en steeds beweert dat hij een draak is, de waarheid niet vertelt. Ik hou van de personages en de achtergronden, maar ik hou niet van het uitgebreid wandelen en puzzelen. Over het verhaal was ik nog niet zo zeker, maar ik was eigenwijs genoeg om er nog even mee door te gaan om te zien waar dit toe leidde.

De tweede dag dat ik het speelde, na 5 uur speeltijd in totaal, kreeg ik de sanitaire voorzieningen weer aan de praat, hoewel ik nog niet wist waar dat voor diende. Ik gaf de handelsreiziger zijn goederen terug, kraakte een kluis en vond een diadeem waarmee ik runen kan lezen, zodat ik een toverdrankrecept kan achterhalen. Ik speelde een goblin-minotaurus-spel en vond een zaadje, dus toen had ik een plek nodig om het te laten groeien. En ik moest mijn muziekdoos-dingetje repareren om een slapende boom wakker te maken. Het was goed om toch een aantal voor de hand liggende doelen te hebben, maar het kasteel was nog steeds zo groot dat ik zou willen dat je met de kaart sneller kon reizen, zoals in "Cruise for a Corpse". Ik moet zeggen dat ik het spel wel tof begon te vinden, maar de puzzels zijn echte hersenkrakers.

 

Daarom begon ik de hintfunctie te gebruiken, omdat ik mezelf blind staarde op enkele puzzels. Ik probeerde de hints zo veel mogelijk te vermijden, maar ik wou dit spel wel nog in 2020 afmaken! Dus ik kweekte een boom, maakte een andere wakker, slaagde voor de eerste proef, veranderde mijn metgezel de wolf in een kat (hoe grappig was het hoe hij omver viel!) En toen stond ik oog in oog met de tweede proef na het manipuleren van wat Zweinstein-achtige trappen. Ik was bijna 7 uur bezig met het spel, waarvan ik denk dat ik de helft besteedde aan het rennen door de gangen en trappen en bossen. Het is een indrukwekkend kasteel, begrijp me niet verkeerd, en ik zou graag de tijd nemen om het te verkennen als het echt bestond, maar niet als ik op een missie ben!

 

Het bleek dat de drie proeven slechts het begin waren! (In welk spel heb ik dat eerder meegemaakt ...?) Plots heb ik weer een enorm deel van het kasteel om te verkennen, dit keer met behulp van teleportatietegels. Ja, we gaan hier naar "Star Trek". Natuurlijk waren ze kapot, en ik kan met trots zeggen dat ik ze allemaal heb opgelost met een slinkse kleine puzzel. Om eerlijk te zijn, het was puur geluk. Even later kwam ik een andere puzzel tegen in de vorm van een ​​bordspel,en na ik weet niet hoeveel pogingen klikte ik toch maar op de knop om de puzzel over te slaan. Ik kreeg de oplossing te zien, en ik had dat nooit in mijn eentje kunnen doen. Dat is zoals die groep apen die plotseling Shakespeare schrijft. Er is een cool Escher / "Inception" soort ding aan de hand met de toren met de kunstklas. Ik vond een drakenfossiel nadat ik een tijdje in cirkels had rondgelopen. 

 

Toen bezocht ik een bibliotheek rechtstreeks uit "De Naam van de Roos". En toen sloeg het noodlot toe. Bijna 12 uur na het begin van het spel crasht "Keepsake". Mijn laatste save-game was van een half uur eerder (vlak voor het debacle in de bibliotheek). Ik vond deze fles met een schip erin, had een "Return to Zork"-ervaring en plotseling, ik weet niet wat er gebeurde, maar ik werd eruit gegooid, terug naar het bureaublad. Eerlijk gezegd had ik geen zin om dat hele stuk opnieuw te doen. Oké, het waren maar 30 minuten of zo, en ik wou zeker nog weten hoe het spel afloopt, en ik vind het geweldig dat dit spel Nederlandse ondertitels heeft (wat een zeldzaamheid is in spellen, zoals Gouden Chocobo zeldzaam, maar ik moet iets spelen waarvan ik tenminste wist hoe het alles werkte

 

Ik wisselde eventjes af met "The Shapeshifting Detective" maar de nieuwsgierigheid of koppigheid kwam snel terug en ik reisde weer naar Dragonvale. Na 15,5 uur speelde ik het spel uit, meteen gebruik makend van de hint-functie wanneer het even niet vlotte. Sommige dingen heb ik wel uit mezelf opgelost. En tegen het einde aan, wanneer we de geest van de oprichter van de academie ontmoeten en hij heeeeeeel laaaaaaaangzaaaaaaam praaaaaaaat, heb ik die dialogen doorgespoeld. Genoeg is genoeg.

Uiteindelijk blijkt het een verhaal over verlies, waarbij een vader en een dochter de dood van hun vrouw/moeder proberen te verwerken maar zo van elkaar vervreemden. Als de dochter ook ziek wordt, komen de schuldgevoelens naar boven. Doorheen het spel moest ik herinneringen verzamelen waarmee ik de vader kon overtuigen dat zijn dochter hem toch nodig had en nog steeds van hem hield. Het was een mooi einde van een mooi verhaal, maar ik blijf het zeggen, de puzzels mochten veel toegankelijker zijn.

Review "The Seven Imperfect Rules of Elvira Carr" - Frances Maynard

* * * *
"The Seven Imperfect Rules of Elvira Carr" heb ik gewonnen door een wedstrijd van De Letterfretter. In het hoekje staat dat het perfect is voor fans van "Eleanor Oliphant is Completely Fine", dus vol verwachting begon ik te lezen.

Het boek is tragisch. 27-jarige Elvira heeft autisme/Asperger (ze noemt het nooit bij naam) en woont bij haar moeder. Op een avond valt haar moeder, komt ze in het ziekenhuis terecht en uiteindelijk in een verzorgingstehuis. Ze kan alleen nog maar hetzelfde zinnetje zeggen - "Not that way!" - en blijft alleen rustig met de oortjes in van een iPod vol operamuziek.

Elvira wordt nu gedwongen een zo normaal mogelijk leven te leiden, eerst nog met de hulp van hun buurvrouw Sylvia die helpt om alles te regelen. Gaandeweg komt Elvira meer te weten over haar mysterieuze vader, die niet de persoon blijkt te zijn die ze altijd gedacht. Om te kunnen communiceren met andere mensen, stelt Elvira zelf zeven regels op. Als ze haar eerste stappen in de maatschappij zet, leert ze dat het onmogelijk is om het omgaan met mensen samen te vatten in zeven zwart/wit-regels.

Sommige stukken zijn grappig, omdat je weet wat Elvira verkeerd of te letterlijk interpreteert, maar ze zijn niet zo hilarisch als dat bij Don Tillman in de "Rosie"-boeken wel het geval is. Humor is niet de grote drijfveer van dit boek. Relativeren is dat wel, leren het leven door de ogen van iemand anders te bekijken, leren omgaan met tegenslag en misverstanden. Elvira is een sterk personage en het was een plezier om over haar te lezen. Ze vertelt haar verhaal zelf in de ik-vorm op een hartverwarmende manier, zonder al te zoetsappig te worden.

Spelbespreking "Orwell"

* * * * *
Na "A New Beginning" had ik echt een ander soort spel nodig. En "Orwell: Keeping an Eye on You" is precies dat.

In mijn jongere jaren speelde ik vaak ARG's, oftwel Alternative Reality Games. Dit waren spellen die zich op internet afspeelden en meestal draaiden om een fictieve blog, waarbij je een samenzwering ontdekte en puzzels moest oplossen om andere webpagina's vrij te spelen en zo de nodige antwoorden te vinden. Daar kwamen dan accounts op social media bij te pas, filmpjes op YouTube, bruikbare e-mailadressen en soms zelfs telefoonnummers en locaties in de echte wereld waar je dan extra dingen kon vinden, een beetje zoals bij geocaching. "Orwell" is een beetje hetzelfde, alleen speelt het zich af in een afgesloten, fictieve spelwereld.

Je start het spel door in te loggen op een softwaresysteem. Je maakt een gebruikersprofiel aan. Dan kijk je wat camerabeelden van een bom die afgaat in het centrum van Bonton (de hele game speelt zich af in een fictieve wereld die erg aan de onze doet denken). 

Je maakt dan kennis met de databank: je kunt bestanden over verdachten aanmaken en op het (fictieve) internet op zoek gaan naar informatie over hen. Soms kom je tegengestelde informatie tegen en moet je beslissen wat waar is en wat niet. Dit laatste is soms onlogisch, omdat het systeem lijkt te weten dat er in de toekomst tegengestelde informatie te vinden is op pagina's die je persoonlijk nog niet hebt gevonden. Als het systeem dit al weet, waarom moet u dan de informatie in de eerste plaats ontgrendelen? 

Het is ook moeilijk omdat je niet echt de middelen hebt om het bronmateriaal te controleren. Het spel heeft dan ook verschillende mogelijke eindes, afhankelijk van welke informatie je precies doorsluist naar de databank. Je hebt immers een online contactpersoon die commentaar geeft op alles wat je doet en verdere actie onderneemt op basis van de informatie die je ontdekt. Later in het spel krijg je ook inzicht in e-mailaccounts, berichtendiensten en telefoongesprekken. En je krijgt zelfs toegang tot privécomputers en smartphones. Nieuwe informatie zal gecontroleerd moeten worden op reeds bezochte webpagina's waar plots nieuwe dingen uitgelicht worden.

Ik speelde het spel 'per ongeluk' uit door een stuk informatie te uploaden zonder dat ik wist dat dit het einde zou triggeren. Het spel slaat automatisch op, maar gelukkig kun je wel elke dag die er in de fictieve wereld voorbij gaat, opnieuw beginnen.

Het spel heeft een vervolg, "Orwell: Ignorance is Strength" dat zich parallel met de eerste verhaallijn afspeelt. Hier onderzoek je een vluchteling uit een oorlogsland die actief is op social media en probeert een nieuwe revolutie te ontdekken door middel van oproerende blogberichten. Het is aan jou om in zijn leven te spitten en hem onderuit te halen. De graphics zien er wat gestroomlijnder uit, en waar je eerst alleen het transcript kon lezen, krijg je bij telefoongesprekken nu de werkelijke stemmen te horen.

Ik heb 7,5 aan het eerste spel gedaan, en 5,5 uur aan het tweede spel, wat veel rechtlijniger was met minder personages. De spellen nodigen zeker uit om opnieuw te spelen, andere keuzes te maken en zo het lot van de personages te veranderen, maar omdat er zoveel tekst mee gemoeid is, is dat wel een hele opdracht. Het merendeel van het spel draait om dingen lezen. Maar als nieuwe manier om een verhaal te vertellen moet ik wel zeggen dat dit heel gedetailleerd en geloofwaardig is.

Review "Zussen" - Daisy Johnson

* * *
Hoe bespreek je een boek als "Zussen" van Daisy Johnson zonder alles prijs te geven? Dat is zoals uitleggen waarom je een filmplot van M. Night Shyamalan al dan niet goed vindt. Hoewel de cover van het boek ook wel veel prijsgeeft als je erover nadenkt.

Het verhaal wordt in twee stijlen verteld. Het merendeel horen we van Juli, zus van September en dochter van Sheela (de vader speelt niet meer mee), die als ik-persoon over haar leven vertelt. Hoe er op school iets gebeurd is, waardoor ze nu in een ander huis wonen, een huis dat toch wel belangrijk was in het verleden van haar moeder. Het duurt lang voordat we te weten komen wát de verhuis precies in gang heeft gezet.

Tussendoor lezen we een paar hoofdstukken verteld in de derde persoon vanuit het perspectief van Sheela. Deze brengen meestal heel wat opheldering, want Juli zelf geeft niet veel uitleg bij wat ze zegt. De ik-persoon brengt je heel dicht bij het personage, maar zelf houdt ze je nog op afstand door zo geheimzinnig te doen, of omdat ze denkt dat je wel weet hoe het zit en ze het niet hoeft uit te leggen.

Dit boek had nog makkelijk in mijn overzicht van januari kunnen zitten. Ik heb de nog geen 200 bladzijden op vier dagen uitgelezen. Het is vlot geschreven maar er hangt een akelige sfeer over de woorden. Soms tekent Johnson een raar beeld dat niet zou misstaan in een horrorverhaal. Je voelt de hele tijd dat er iets mis is, maar je kunt nooit echt zeggen wat. En zelfs als je op het einde weet wat er precies is gebeurd, is het nog steeds raden naar de details en hoe het psychologische plaatje werkelijk in elkaar zit. Eigenlijk zou je dan met die kennis het boek opnieuw moeten lezen (het wordt immers niet chronologisch verteld) om te kijken waar de aanwijzingen zitten.

Boeken verslonden in januari

De meeste januaritijd heb ik doorgebracht in het 18e eeuws Polen. "De Jakobsboeken" van Olga Tokarczuk staat vol onuitspreekbare namen en het duurt tot het laatste derde vooraleer je voldoende vat krijgt op de verschillende personages om het wat leesbaar te maken. Een boek over het ontstaan van het frankisme, waar je toch best eerst eens de Wikipediapagina over openslaat voordat je begint te lezen.

Ter voorbereiding van de leesclub nam ik een tweede keer "De Kolibrie" van Sandro Veronesi door, maar dan met de hoofdstukken eerst in chronologische volgorde gezet. Het begin was een beetje vreemd, omdat ik het gevoel had dat ik de personages eigenlijk al wat zou moeten kennen, maar daarna verbaasde me hoe snel het leven van Marco Carrera voorbij vliegt.

Na de Franse serie "Lupin" met Omar Sy in de hoofdrol was ik wel benieuwd naar de boeken over Arsène Lupin waar de serie op gebaseerd is. Ik vond een exemplaar van "De Holle Naald" van Maurice Leblanc en als je een oogje dichtknijpt wat de vele typefouten betreft, vind je een geweldig verhaal dat in het Frans waarschijnlijk nog beter klinkt.