Mijn top tien van 2019

10. "The Institute" - Stephen King is een meeslepend boek waarin ik me volledig kon verliezen. Over de vraag: heiligt het doel de middelen? Is het waard een paar mensenlevens op te offeren om er een heleboel mee te redden? Maar kun je ook zeker zijn dat die offers het gewenste resultaat zouden hebben?







9. "All Our Wrong Todays" - Elan Mastai leest als "De Avonturen van Brian Greene".Het hoofdpersonage vertelt rechtstreeks aan de lezer een (in zijn ogen) waargebeurd verhaal over tijdreizen en teleportatie. We krijgen bijna een essay in non-fictie stijl over de wetenschappelijke kant. 

8. "Zonder Liefde" - Stefan Brijs is niet zo slecht als de reviews in kranten en tijdschriften schrijven. Zoek je een persoonlijk verhaal over een zoektocht naar liefde in een doolhof van lust, verlangen, begeerte en vriendschap, dan is dit het boek voor jou.



 
7. "Eleanor Oliphant is completely fine" - Gail Honeyman past niet thuis bij de young adults. Het hoofdpersonage is 31, en er is meer aan de hand dan prille jeugdliefdes. Een liefdesverhaal is het ook niet, ook al is Eleanor heel hard op zoek naar haar droomprins. Ze is misschien te beschrijven als de vrouwelijke versie van Don Tillman, het hoofdpersonage uit de “Rosie”-boeken van Graeme Simsion. Maar ook dat dekt de lading niet. Ze heeft wat elementen van Miranda Hart, en humor is een groot deel van het boek, maar zo ook tragedie.

6. "Bridge of Clay" - Markus Zusak kreeg van mij 5 sterren en een toenmalige eerste plaats in mijn top tien van 2019, maar is toch moeten zakken naar deze vijfde plaats, omdat grote stukken van het verhaal toch net te zweverig waren om stevig op een podium te kunnen staan.





5. "De Goede Zoon" - Rob van Essen heeft me aangenaam verrast. Een intrigerend levensverhaal ingepakt in een semi-science-fiction setting met thema's als identiteit, de dood, seks, en de waarde van kunst.






4. "A Cornish Inheritance" - Terri Nixon is haar beste boek tot nu toe. Ik schrijf dat precies altijd bij haar nieuwe boeken. Terri overtreft zichzelf met dit nieuwe verhaal, nog mooier dan "The Penhaligon Saga". Ze transporteert de lezer niet naar het verleden. Nee, ze brengt het verleden naar ons. Ze kiest die plaats en periode in de geschiedenis en beschrijft ze zo gedetailleerd, ze brengt de personages zo energiek tot leven, dat ze tot in het heden exploderen op de pagina's, in een fictief verhaal dat net zo goed waargebeurd kon zijn.


3. "Reservoir 13" - Jon McGregor is even wennen. Dertien jaar lang volgen we de dagelijkse gang van zaken in een dorpje na de verdwijning van een 13-jarig meisje, een jaar per hoofdstuk. Het boek begint met die verdwijning, en daarna volgt heel snel en kort samenvattend alles wat er in het dorp gebeurd. En ik bedoel ook alles. Van het kleinste stomste ding tot de grootste verandering. Het is moeilijk om de belangrijke van de te verwaarlozen details te scheiden. Soms lijkt niets ertoe te doen. Maar in literatuur bestaat geen toeval, dus alles is belangrijk, is het niet voor het verhaal dan is het omwille van de symboliek.


2. "Zomerlicht, en dan komt de nacht" - Jón Kalman Stefánsson is een indrukwekkende verzameling korte verhalen die het leven in een IJslands dorp verweven. Het concept doet me wat denken aan "Reservoir 13" van Jon McGregor, maar het is minder uitgebreid zowel in personages als in allerhande verwijzingen naar de natuur. Het is een boek over het leven, over de liefde en/of lust die we tijdens dat leven kunnen ervaren, en over sterven. Over onze eigen kleine, individuele plaats in het grote universum. Het boek is soms grappig, vaak pornografisch, af en toe rauw, maar ook geheimzinnig.


1. "Een Ongewoon Huwelijk" - Tayari Jones is het klassieke "Pearl Harbor" verhaal: vrouw wiens man er niet meer is, begint relatie met andere man, tot plots de eerste man terug opduikt. Ja, wat doe je dan? Het is een verhaal waarbij geen enkel einde goed is, want in elk scenario heb je wel een verliezer. Het verhaal is daardoor intrigerend, en de thematiek sprak me enorm aan, ik identificeerde me fel met hoofdpersonage Roy. Ik heb dit boek met plezier twee keer gelezen, en ik zou het best nog een derde keer willen lezen. Ieder boek die me dat gevoel geeft, verdient het op de eerste plaats van een top tien te staan.

Boeken verslonden in december

"Zonder Liefde" van Stefan Brijs is niet zo slecht als de reviews in kranten en tijdschriften schrijven. Zoek je een persoonlijk verhaal over een zoektocht naar liefde in een doolhof van lust, verlangen, begeerte en vriendschap, dan is dit het boek voor jou.







"De Goede Zoon" van Rob van Essen heeft me aangenaam verrast. Een intrigerend levensverhaal ingepakt in een semi-science-fiction setting met thema's als identiteit, de dood, seks, en de waarde van kunst.

"A Cornish Inheritance" van Terri Nixon is het eerste deel van een nieuwe reeks waar ze zichzelf nu al overtreft. Een kleinere cast maakt het verhaal makkelijker te volgen dan "The Penhaligon Saga". Terri brengt het verleden terug tot leven in een verhaal dat een veel betere cover verdient dan die van een zoetsappige stationroman.

Review "A Cornish Inheritance" - Terri Nixon

* * * * *
Na haar "Penhaligon Saga" brengt Terri Nixon ons het eerste deel van haar nieuwe project "The Fox Bay Saga". Het verhaal begint met een duidelijke setting zowel in tijd als locatie: Bristol, 1920. "A Cornish Inheritance" start met Helen Fox, vrouw van Harry Fox, die ontdekt dat haar man geen affaire heeft zoals verwacht, maar door slechte investeringen het familiefortuin heeft verkwanseld, mede door toedoen van zijn vriend en zakenpartner Adam (het was trouwens Adams vrouw die ze verdacht van de affaire). Harry heeft echter nog een aandeel in het hotel van zijn moeder. Helen neemt haar drie kinderen naar Cornwall, waar ze een nieuw leven start.

Ik weet niet hoe Terri het doet. Ze transporteert de lezer niet naar het verleden. Nee, ze brengt het verleden naar ons. Ze kiest die plaats en periode in de geschiedenis en beschrijft ze zo gedetailleerd, ze brengt de personages zo energiek tot leven, dat ze tot in het heden exploderen op de pagina's, in een fictief verhaal dat net zo goed waargebeurd kon zijn.

Terri overtreft zichzelf met dit nieuwe verhaal, nog mooier dan over de familie Penhaligon. Misschien omdat het aantal personages compacter is, overzichtelijker. Helens oudste dochter Roberta doet ons hart een slag overslaan. Leah, Helens vriendin, is een fantastisch personage als de koningin der vermommingen. Het is spannend om gaandeweg te ontdekken of Helen inderdaad het leven dat ze verloren heeft, kan heropbouwen.

Review "De Goede Zoon" - Rob van Essen

* * * * *
In januari bespreekt de leesclub van de bibliotheek van Genk "De Goede Zoon" van Rob van Essen. Mijn docente Creatief Schrijven kondigde dit boek voorzichtig aan. Ik verwachtte iets heel experimenteels en onsamenhangends, maar ik werd blij verrast met een gelaagd verhaal waarbij ik zelfs vergat om dingen op te schrijven.

Het verhaal wordt verteld door een ik-persoon. We springen wat heen en weer in de tijd. Het heeft een hoog roadtrip-gehalte. Ik voelde me in ieder geval verbonden met hem. Hij is een zestiger als hij zijn levensverhaal vertelt, hoe hij is gekomen waar hij nu staat en wat er nog voor hem in het verschiet ligt is een groot mysterie dat we samen met hem proberen te ontdekken.

Het verhaal speelt zich af in een toekomst, waarvan de verteller zelf zegt dat het een verzonnen toekomst is, om privacyredenen, om afstand te creëren met de échte mensen waarop de personages in zijn verhaal gebaseerd zijn. Maar meteen daarna zegt hij dat hij dat misschien net verzint. Als lezer weet je het dus niet meer. Is het nu echt of niet? Wanneer speelt het verhaal zich nu precies af?

Er staan inderdaad wel wat rare dingen in zoals mijn docente waarschuwde. In de eerste plaats denk ik dan aan een zelfrijdende auto die zijn passagier seksueel bevredigt. Het voorgaande in gedachten houdend, is deze scène één groot verzinsel van de verteller. Seks is wel een groot thema in het boek. Maar het is ook heel grappig. Zo gluren archiefmedewerkers door de smalle ramen van hun gebouw naar een studentenkot aan de overkant, waar ze de verschillende kamers aanduiden met schaakbordcoördinaten wanneer een bewoonster zich aan- of uitkleed, tot hun ploegbaas opeens opduikt achter één van de ramen en zich tegoed doet aan één van de studentes.

Op een bepaald moment laat het hoofdpersonage opeens een tweede stem opdraven die een discussie met hem aangaat, als een soort fictieve lezer. Zijn opmerkingen bij de start van het boek, over een bijna-ruzie in een supermarkt met iemand die vroegtijdig al koopwaar op de kassaband zet, zijn absurd hilarisch, omdat het ook eigenlijk best herkenbaar is.

Het hele boek is in feite een aanleiding naar het hoofdstuk waarin het hoofdpersonage vertelt over de laatste levensjaren van zijn moeder tot uiteindelijk de dag dat ze sterft. Een zeer aangrijpende scène waarbij je jezelf afvraagt op welke manier je zelf in die situatie zou reageren. De dood is dus een ander groot thema. Identiteit speelt een grote rol, in combinatie met herinneringen en het eigen geheugen. Wie ben je nog als je je niets meer herinnert? Artificiële intelligentie komt ook aan bod. De functie van kunst. Over vrije wil versus gebeurtenissen die anderen buiten je weten om veroorzaken of voorkomen.

Rob van Essen heeft met dit boek de Libris Literatuur Prijs en €50.000 gewonnen. Een verdienstelijke overwinning dat hem zeker gegund is, en wat ontluikende schrijvers een streefdoel kan geven om hun eigen verhalen van een even hoog niveau te maken.

Review "Zonder Liefde" - Stefan Brijs

* * * * *
"Zonder Liefde" is het tweede boek van Stefan Brijs dat ik lees. Na "De Engelenmaker" is dit een simpel verhaal, zonder ingenieus plot. Maar dat hoeft ook niet, wanneer de personages het verhaal uitmaken. Ik moet toegeven dat ik er eerst niet veel in zag, ook al was het niet echt slecht, maar gaandeweg kwam ik volledig in het verhaal.

Na een onverwachte scheiding gaat Paul opnieuw op zoek naar de liefde. Zo probeert hij het verschil te zoeken tussen lust, begeerte, verlangen, en gewone vriendschappen tussen mannen en vrouwen. Zo leert hij in het eerste hoofdstuk Ava kennen, over wie hij regelmatig fantaseert maar bij wie hij al snel in de friend zone terecht komt. Ava is op zoek naar passie, terwijl Paul meer naar gedeelde interesses kijkt, liefst op een hoog intellectueel en cultureel niveau.

Hij beschermt zichzelf door niet toe te geven dat hij verliefd is op Ava, plaatst een contactadvertentie en heeft een paar afspraakjes. De kandidates voldoen niet aan zijn verwachtingen, maar zijn nood aan fysiek contact houdt hen aan het lijntje, wat natuurlijk slecht afloopt. Paul is heel bang hoe de wereld hem ziet, hij durft niet eerlijk te zijn uit schrik anderen te kwetsen, maar heeft niet door dat dit hem net onsympathiek maakt. Uiteindelijk is hij een man die niet wil dat de geschiedenis en de ellende met zijn ex zich herhaalt, die wil vermijden dezelfde fouten te maken, maar daardoor net nieuwe fouten maakt en iedereen van zich afstoot.

Dit is inderdaad een boek zonder liefde, maar vol met alle andere zaken die vaak verkeerdelijk als liefde worden beschouwd.

Boeken verslonden in november

Je hebt het misschien al gemerkt: vanaf deze maand splits ik mijn besprekingen op per boek. Ik merkte dat het maandelijks overzicht soms wel heel lang kon zijn, te lang voor de meeste mensen om volledig te lezen. Ik post nog steeds een overzicht op het einde van elke maand, dat dan doorlinkt naar de apart besprekingen.

"Bridge of Clay" van Markus Zusak kreeg van mij 5 sterren en een voorlopig eerste plaats in mijn top tien van 2019. De podiumplaatsen worden misschien nog herbekeken eind december, omdat de boeken in kwestie toch wel heel dicht bij elkaar liggen.


Tussendoor heb ik deze maand nog twee boeken herlezen, "Een Ongewoon Huwelijk" van Tayari Jones voor de les Creatief Schrijven, en "Zomerlicht, en dan komt de nacht" van Jón Kalman Stefánsson voor de leesclub van de bibliotheek van Genk.

In november heeft Dean Koontz zes korte ebooks uitgebracht bij Amazon, over het personage Nameless. In mijn ogen een interessante mix van Odd Thomas en Jane Hawk die je doet snakken naar meer.


Acht jaar na "The Night Circus" verschijnt "The Starless Sea" van Erin Morgenstern. Zo mogelijk zit er nog veel meer magie in dit boek, maar spijtig genoeg is het minder vatbaar. Het is wel een intrigerend verhaal over boeken, verhalen in het algemeen, over een doel zoeken in het leven. Als ik meteen weet dat ik een boek een tweede keer wil lezen, krijgt het 5 sterren van mij.