Review "The Famished Road" - Ben Okri

* *
Ik had totaal iets anders verwacht van "The Famished Road" van Ben Okri, winnaar van de Booker Prize in 1991. Het gaat over Azaro, een kind uit de geestenwereld dat geboren wordt in de echte wereld en normaal gezien niet lang daarna moet terugkeren naar de geestenwereld, maar besluit te blijven.

Het boek valt moeilijk te categoriseren. In eerste instantie zou ik het fantasy durven noemen. Sommige elementen hebben wat weg van de film "Pan's Labyrinth". Rare dingen passeren de revue. Het hoofdpersonage Azaro vertelt het verhaal vanuit zijn perspectief. Hij beschrijft alles om zich heen, wat mensen doen, wat ze zeggen. Maar vaak lijkt hij te hallucineren. Hij ziet tal van vreemde mensen en wezens. Je twijfelt constant wat echt is en wat niet. Azaro is de hele tijd zijn ouders kwijt. Onbekende mannen stellen hem veel vragen, je krijgt het gevoel alsof ze hem elk moment zullen ontvoeren. Het ene moment praat hij met zijn ouders, of met de uitbaatster van het plaatselijke café die hem in dienst neemt om klanten te lokken, het volgende zit je midden in een nachtmerrie.

Het duurde heel lang eer ik wist waar het verhaal zich precies afspeelt. En dan nog omdat ik Ben Okri zelf opzocht, en ontdekte dat hij uit Nigeria komt. De cover gaf me al een Afrikaanse vibe, maar ik wist niet waar ergens op dat continent Azaro's verhaal zich afspeelt, noch in welke tijd. Misschien zijn er subtiele verwijzingen naar de geschiedenis, alleen duidelijk voor mensen bekend met de setting. Politiek speelt een grote rol, kant kiezen, goed versus slecht. Misschien is het boek gelijkaardig aan "The Boy in the Striped Pyjamas" van John Boyne, een verhaal over de holocaust zonder dat het hoofdpersonage weet wat er precies aan de hand is.

Het boek is vermoeiend om te lezen. Na elk hoofdstuk legde ik het eventjes aan de kant. Omdat het vooral losse anekdotes zijn, met heel veel terugkerende elementen, deed dit niets af aan de continuïteit. Het was makkelijk om terug in te pikken omdat er niet echt een verhaal met een rode draad is. Tegen het einde van het boek verandert dit. Vanaf het moment dat Azaro's vader met zijn bokstrainingen begint, komt er vaart in het verhaal. Dan begin je ook door te hebben dat Azaro zelf misschien niet het hoofdpersonage is, maar dat het hele verhaal om de evolutie in zijn vader draait.

Het laatste hoofdstuk is een aanklacht tegen de mensheid, hoe mensen hun eigen wereld de vernieling in helpen, dat ze geen evenwicht vinden zoals de rest van de natuur dat wel doet. Dan komen de laatste regels en schiet je als lezer wakker, en snap je wat al die hallucinaties van Azaro precies waren. Nu ja, het blijft vatbaar voor interpretaties, en misschien is het helemaal niet zo als ik denk. Dit is in ieder geval niet mijn soort boek.