Russische roulette?

Woensdagochtend. Ik breng Daan naar school. De rest van de week is hij bij zijn mama. Pas op het schoolfeest zondag komt hij terug naar mij. Ik rij naar het werk en krijg onderweg een berichtje van iemand van de oudervereniging. Zij heeft kaartjes voor een toneelvoorstelling vanavond. Haar kameraad waarmee ze had afgesproken, kan plots niet meer. Of ik in de plaats wil meegaan. Heel sympathiek dat ze aan mij denkt, dus natuurlijk neem ik het voorstel aan. Vanavond was ik van plan naar “Man of Steel” te kijken, een Supermanfilm die ik zaterdagavond opgenomen heb. De poetsman op het werk vertelde me gisteren al dat die best de moeite is. Dat zal dus iets voor morgen zijn. Hoewel, morgen hebben we raad van bestuur op het werk, en dan ga ik pas laat thuis zijn. En vrijdagavond ga ik bij mijn ouders de laatste Star Wars film kijken. Die heb ik vorige zaterdag op DVD gekocht.

© Guy Kokken

Toneelgroep Lazarus brengt “Karamazow” van Dostojewski in het Cultuurcentrum van C-Mine in Genk. Ik ben niet bekend met de Russische kant van de klassieke wereldliteratuur. Ooit eens een versie van “Oorlog en Vrede” van Tolstoj gelezen, tot duidelijk werd dat het een verkorte editie was. Daar ging mijn trots. Balen. De voorstelling begon indrukwekkend: een feestje, wild dansende mensen, slingers die de lucht ingeschoten worden. Daarna: Koen De Graeve in de rol van Dmitri op een stoel, geflankeerd door twee politiemensen. Een verhoor, er is iemand dood, maar niet degene die Dmitri denkt. Direct intrigerend, en meteen wordt de toon van zijn prestatie gezet: getormenteerd, maar in balans gehouden door toch veel humor. Daarna de volgende scène en een tweede kleurrijk personage: papa Karamazow, een fantastisch spel van Ryszard Turbiasz.

© Frank Miller

Derde uitschieter in het gezelschap is de bastaardzoon Smerdjakow, gespeeld door Günther Lesage. Een simpel figuur die eerst ook voor de komische noot zorgt maar daarna transformeert tot een dramatisch sleutelfiguur, die centraal staat in het meest visuele beeld van heel de productie: hangend in de lucht terwijl zijn halfbroer toekijkt en de sneeuw tussen hen in neervalt. Dat zet zich echt vast op je netvliezen. Nog meer dan de naakte Koen De Graeve, wiens personage Dmitri op dat moment al een beetje op de achtergrond is verdwenen. Een scène die me doet denken aan de "Sin City" stripverhalen van Frank Miller. Maar dan … Op een bepaald punt zetten ze een projectiescherm op een kleine tafel in het midden van het podium. Honkytonk speelt op de achtergrond terwijl we een ouderwetse, “stomme” film zien, inclusief de dialogen op aparte slides tussen de scenes in, met Dmitri in de hoofdrol, een acterende Koen De Graeve zoals we hem ook van op TV kennen. Even later volgt het moordproces, broer Ivan die zijn getuigenis geeft, maar intussen geplaagd wordt door zijn dode vader, die plots als een circusclown over het podium paradeert, in een duivelskostuum compleet met hoorntjes en opblaasbare drietand. Het intrigerende, goed gebalanceerde stuk valt opeens in het absurdisme. Ik verlies de draad van de verhaallijn. Nog een paar scènes met de twee dames in het spel, maar net als in het eerste deel weten zij me niet te boeien. Spijtig genoeg valt hun Nederlandse accent wat uit de toon in vergelijking met de mannelijke acteurs. Het stuk verliest zo aan echtheid, ik word uit het verhaal gerukt en ik besef terug volledig dat ik naar een opvoering aan het kijken ben. Volgens het programma had ik ook Charlotte Vandermeersch verwacht, maar die heb ik niet gezien.

En dan is het gedaan. De lichten gaan uit. Het publiek is nog onzeker. Één persoon doet een poging tot applaus. Terug een seconde of twee stilte. Een paar andere mensen nemen het over. De rest van het publiek weet zo dat het oké is: het stuk is inderdaad afgelopen, en het applaus wordt unaniem. Koen De Graeve heeft gelukkig een overjas aangedaan voor zijn buiging aan de rand van het podium. We verlaten de zaal, praten nog een beetje na, en ik rij naar huis zonder goed te weten wat ik nu eigenlijk gezien heb. Misschien was die Supermanfilm toch beter geweest …

Wie een professionelere visie op dit theaterstuk wil lezen, mag een kijkje nemen op de site van De Morgen. Daar vinden ze het blijkbaar wél geweldig.