Review "De Holle Naald" - Maurice Leblanc

* * * *
De Franse acteur Omar Sy speelt de hoofdrol in de geweldige reeks "Lupin", waarin hij een dief portretteert die geïnspireerd wordt door de boeken over gentleman inbreker Arsène Lupin, geschreven door Maurice Leblanc in het begin van de 20e eeuw.

Uiteraard kon ik het niet laten na het eerste seizoen van de serie de bibliotheek in te duiken om naar die boeken op zoek te gaan. Ik vond een exemplaar van "De Holle Naald" en was meteen vertrokken in een vlot geschreven verhaal met levendige dialogen en het ene mysterie na het andere, duidelijk geïnspireerd door de verhalen over Sherlock Holmes. Sherlock komt zelf ook aan bod in de verhalen, maar na zijn eerste introductie kwamen er uiteraard gerechtelijke klachten vanuit de hoek van Arthur Conan Doyle, en grappig genoeg veranderde Leblanc de naam van zijn Sherlock gewoon in Herlock Sholmes.

Na wat opzoekwerk blijkt dat "De Holle Naald" nog maar het derde boek is in een totaal van 25. Uitgeverij Oevers, de oorsponkelijke Nederlandse uitgever voor deze boeken, zal nu wel in de handen wrijven met de nieuwe Netflix-serie, en gaat binnenkort een nieuwe editie van dit boek uitbrengen. Hopelijk lezen ze de tekst dan nog even na. Want in de editie die ik las, staan heel veel typefouten. Ontbrekende letters, verkeerde letters, werkwoorden in een meervoudvorm terwijl het enkelvoud moet zijn, ... Geen vijf bladzijden gaan voorbij zonder fout. Een purist zou het boek al lang neergelegd hebben.

Maar het verhaal is intrigerend, en best ingewikkeld om uit te leggen. Het begint met een stelletje inbrekers in een landhuis vol kunstvoorwerpen, waar achteraf blijkt dat er toch niets verdwenen is. Beautrelet, een jonge student, overtreft de plaatselijke politie en legt uit wat er volgens hem gebeurd is, en hij blijkt het nog bij het rechte eind te hebben ook. Uiteindelijk neemt de jongen de uitdaging aan en zet de achtervolging in op Arsène Lupin, die uiteraard verantwoordelijk was voor de inbraak. Zo komt hij een eeuwenoud geheim op het spoor, terug te draaien tot de tijd van Caesar en de Galliërs: een geheim dat voor het succes van alle koningshuizen zorgde die in hun tijd het geheim beheerden. Nu is Lupin bezitter van het geheim, en daarom heeft niemand hem alsnog kunnen pakken. Beautrelet ontcijfert echter een geheime boodschap, ontdekt de schuilplaats van Lupin, maar is dan getuige van een te snel en ook nog eens droevig einde.

Net zoals ik benieuwd ben naar het tweede seizoen van de serie, die met een grote cliffhanger het eerste seizoen afsloot, ben ik benieuwd naar de andere boeken over Lupin. Op dit moment lijkt het erop dat er nog maar drie vertaald zijn in het Nederlands, maar misschien dat daar binnenkort verandering in komt.

Review "De Jacobsboeken" - Olga Tokarczuk

* * *
Olga Tokarczuk is ooit ter sprake gekomen tijdens onze lessen Creatief Schrijven. We zouden enkele teksten van haar bekijken (volgens mij uit "De Rustelozen", waarmee ze de Man Booker won) maar na die eerste keer is dat er om een of andere reden niet meer van gekomen. Haar naam is wel blijven hangen en toen ik een exemplaar van "De Jacobsboeken" zag liggen, intrigeerde het me dat de paginanummers aftelden. Dit en haar naambekendheid lieten me het boek kopen, en zo werd het mijn eerste boek van 2021.

Maar het is een moeilijk boek dat je niet anders kan dan traag lezen. Je moet je gedachten erbij houden. En om eerlijk te zijn had ik na elk deel graag een samenvatting gelezen van de belangrijkste zaken die je moet meenemen naar het volgende deel. Er is heel veel uit dit boek aan me voorbij gegaan. Het is dan ook geen makkelijke materie.

"De Jacobsboeken" is een historische roman die wat heen en weer springt zowel in tijd als geografie. We starten in Rohytan in Polen (heden ten dage ligt het in Oekraïne) in het jaar 1752. Even later zitten we in Smyrna, bij een stuk van het verhaal dat zich iets eerder afspeelt en waar we ontdekken waar Jacob vandaan komt. Na een tijdje lijkt het alsof ik "Ticket to Ride" aan het spelen was, de enige plaats waar ik sommige plaatsnamen eerder ben tegengekomen.

Het is lastig om te bepalen wie nu precies de hoofdpersonages zijn. We zitten niet echt dicht bij één specifiek figuur. Het is een alwetende verteller die alles overziet. Maar sommige stukken zijn vanuit een ik-persoon vertelt (en dan is het meestal raden wie het van de vele figuren precies is) en er staat ook briefwisseling in. De taal maakt het ook niet makkelijker. Achteraan het boek zit een verklarende woordenlijst met uitdrukkingen in het Pools, Hebreeuws, Latijn, Frans, ... De uitspraak van alle namen kwam ik via Google Translate te weten. Langs de ene kant maakt dat de 900 en wat pagina's nog langer lijken, maar het is ook alsof Tokarczuk dat wist en daardoor de paginanummering omdraaide, want zo lijk je toch sneller door het verhaal te vorderen (uiteindelijk blijkt die omgekeerde nummering een ode aan Hebreeuwse teksten te zijn).

Tokarczuk heeft zeven jaar nodig gehad om dit boek te schrijven. Ik voel alsof ik evenveel tijd nodig heb om het volledig te doorgronden. Uiteindelijk heb ik de hulp van het internet ingeroepen en wat dingen opgezocht. Jacob is een volgeling van Sjabtai Svi, die zich in de 17e eeuw uitriep tot messias. Jacob verklaart zichzelf ook tot messias en start een beweging (lees sekte) die veel christelijke elementen in het jodendom integreert. Uiteraard is niet iedereen daarmee opgezet. Deze groepering van een paar duizenden Joden wil zich laten dopen maar dan daarna toch gewoon Jood blijven (stenig me niet als ik het compleet fout heb, ik weet dat het echt wel ingewikkelder in elkaar zit).

Het boek rolt verder over de decennia en eindigt in principe met Jacobs dood in 1791. Elk deel wordt als een apart "Boek" voorgesteld. Soms zijn er vlottere stukken, soms niet. Het is een moeilijke stijl van zinsbouw, met veel tussenzinnen en bijzinnen die het moeilijk maken de kern van de zin te bevatten. De gekozen plaats in een zin waar de tussen- of bijzin start, is ook heel contra-intuïtief voor mij; ik had ze heel anders gerangschikt, waardoor ik snel de draad kwijt was.

Een simpel, beperkt voorbeeld hiervan is de zin: "'En?' vraagt Ezdra triomfantelijk terwijl hij met een glimlach zijn van de tabak bruin geworden tanden laat zien." Ik zou daar zelf van maken: "...terwijl hij met een glimlach zijn tanden laat zien, bruin geworden van de tabak." Of misschien zelfs nog vereenvoudigt: "...terwijl hij glimlacht met tabakbruine tanden." 

Inderdaad een simpel voorbeeld, want hier beperkt het tussenstuk zich tot "van de tabak bruin geworden". Als je het zou vergelijken met de meeste andere lange zinnen in het boek, had het ook kunnen zijn: "...terwijl hij met een glimlach zijn van de tabak bruin geworden, uitgezonderd die ene die hij ooit kwijtspeelde tijdens een gevecht in een café in Warschau waar een dronkaard hem eruit mepte tijdens een discussie over de kostprijs van het drankje in kwestie, tanden laat zien."

Vanaf Boek V: Het Boek van Metaal en Zwavel, 325 pagina's van het einde en als Jacob gevangen zit, verandert de stijl en wordt het werkelijk leesbaar, als een gewone roman. Het laatste Boek is eerder een soort epiloog en legt uit wat er van iedereen en hun kinderen gekomen is na Jakobs dood, wat zich vooral doorheen de 19e eeuw afspeelt, en in één geval ook naar 1944 springt.

Ik ben het boek gestart op 28 december en las het uit op 23 januari.

Spelbespreking "A New Beginning"

* * *

Na "Whispers of a Machine" speelde ik "Oxenfree" en "Late Shift" door, en toen was het tijd voor een nieuwe point 'n click met "A New Beginning"! Ik hou van de graphic novel-stijl van de tussenfilmpjes, maar waarom worden ze ondertiteld als de dialoog al wordt getoond? De interactie is een beetje onhandig, de muisknop ingedrukt houden, het werkwoord kiezen en loslaten. Karakterontwerpen zien er ook een beetje vreemd uit. Ik begrijp de houding van Fay niet, het is alsof haar lichaam krom is of zoiets, dat is gewoon geen natuurlijke ruggengraat die ze heeft. Maar ik hou wel van de achtergronden. 

 

Sommige delen speel je als Bent, andere delen als Fay. Na een uur spelen was ik geïntrigeerd door het verhaal. Maar ik had al het gevoel dat dit een langzaam spel zou worden, zoals alles werkt. Bereikte hoofdstuk 3 na 4 uur spelen. De puzzels zijn uitdagend, maar komen er meestal op neer dat ik beter op moet letten. Veel tijd verloren met heen en weer zoeken naar dingen die ik heb gemist. Gelukkig heb ik altijd gevonden wat ik nodig had. 

 

 

Ik ben het eens met de mensen die zeggen dat de stemacteurs niet zo geweldig zijn. De stem van Bent is de ergste, je kunt de acteur bijna de regels zien lezen. Ik had plezier met het spel, maar de grote ecologische boodschap erachter is een beetje overdreven. Na 10,5 uur speeltijd bereikte ik hoofdstuk 7. Na wat rondslenteren op het booreiland bevond ik me in Brazilië. Het spijt me te moeten zeggen dat ik nog steeds niet zo scherp was en meestal uiteindelijk alles op alles probeerde, kamers steeds opnieuw bezocht. 

 

De puzzels zijn goed, maar je moet zeker de hotspots bekijken om alle items te vinden die je nodig hebt. Na 12,6 uur speeltijd verdeeld over 11 dagen heb ik het spel uitgespeeld. Had wat plezier met het saboteren van een kaartspel, het uitzoeken van een verrekijker (nadat ik me realiseerde dat de krassen geen normaal onderdeel van het apparaat waren) en een coole puzzel met communicerende vaten. Het einde was zowel een grote verrassing als een soort teleurstelling. Het lijkt erop dat er aan het einde niets echt is veranderd, en we kunnen alleen maar hopen dat de Svenssons erin slagen toekomstige veranderingen door te voeren.

 

Spelbespreking "Late Shift"

* * * *
Ik ben Matt, nachtbewaker in een parkeergarage. Op een avond neemt een autodief me gegijzeld nadat hij uit een ventilatiekoker valt en zijn arm breekt. Hij brengt me naar een groep bandieten die een vluchtauto nodig hebben nadat ze in een veilinghuis een porseleinen rijstkom uit de Ming dynastie willen stelen. Ik moet gedwongen meehelpen met de diefstal, maar tijdens een auto-ongeluk zijn alleen de vrouwelijke partner en ikzelf ongedeerd.

En zo begint het spel, of beter gezegd de interactieve film “Late Shift”. Het is een Britse productie, met echte acteurs in een misdaadverhaal dat zich in Londen afspeelt. Af en toe verschijnt er onderaan het scherm een keuze, met een tijdsbalk. Je moet uit twee of drie mogelijke reacties kiezen. Afhankelijk van wat je kiest, krijg je extra scènes te zien. In het begin komt alles uiteindelijk terug tot de grote verhaallijn, het is pas halverwege dat je keuzes grotere veranderingen teweegbrengen voor het einde van het verhaal. Er zijn 180 beslissingsmomenten die bepalen welke van de zeven mogelijke eindes je krijgt.

Tijdens mijn eerste speeltijd - ik speelde het spel braaf en volgzaam - werd de vrouwelijke partner vermoord en ikzelf gearresteerd. Daarna speelde mijn vriendin en zij gedroeg zich iets gedurfder, ze kreeg daardoor wat extra scènes te zien, maar maakte toch vaak dezelfde keuzes als ik. Op het einde kon ze vrij naar buiten lopen, zakken vol met geld, en werd de vrouwelijke partner waarschijnlijk alsnog vermoord, maar deze keer werd het niet getoond.

Ik ben van plan dit spel nog een paar keer opnieuw te spelen, andere keuzes te maken en kijken wat ze opleveren. De “film” duurt van 45 minuten tot anderhalf uur, afhankelijk van hoe je speelt. Na twee spelbeurten staat onze teller op 3 uur. De filmproductie zit goed in elkaar. Misschien dat je na een aantal keer proberen wel graag zou willen dat je sommige scènes kon doorspoelen, maar het blijft een boeiende manier om een verhaal te vertellen.