donderdag 31 augustus 2017

Boeken verslonden in augustus

Ik heb nooit de film "Cold Mountain" gezien, maar toen ik het boek op de boekenverkoop van de bib zag liggen, herinnerde ik me wel de korte inhoud van het verhaal, en het leek me wel interessant om te lezen. Het bleek een romantisch geschreven verhaal over enkele duistere jaren in de Amerikaanse geschiedenis: de burgeroorlog. Romantisch geschreven, niet alleen omdat het gaat over een man en een vrouw die elkaar net gevonden hebben maar dan door de oorlog uit elkaar worden gerukt, waarbij hun hoofdstukken elkaar afwisselen terwijl ze de weg terug naar huis proberen te vinden. Het taalgebruik tekent een eenvoudigere tijd aan met een grote focus op de natuur en haar kleuren, geluiden en geuren. Het concentreert op de menselijke basisbehoeften in plaats van materiële rijkdom. Het vertelt van een tijd waarin mensen nog steeds de mensen waren gebaseerd op henzelf en niet op wat ze wel of niet bezitten. Inmans verhaal neemt het historische perspectief voor zijn rekening, terwijl Ada’s verhaal over de manier van leven gaat. Intellectueel vond ik Inmans verhaal interessanter, maar emotioneel gaf ik meer om Ada’s verhaal en hoe ze samenwerkt met Ruby. Stobrods verhaal trok de aandacht van hen weg en daar vond ik maar niks aan, hoewel het natuurlijk essentieel is voor het einde. De epiloog stoorde me, vooral omdat ik daardoor een happy ending verwachtte die spijtig genoeg uitbleef. Hoe dan ook komt "Cold Mountain" alvast heel hoog te staan in mijn top tien van 2017.


"Het Ministerie van Opperst Geluk" is het eerste boek in de nieuwe reeks bijeenkomsten van de leesclub. Ik had een beetje schrik, omdat het vorige boek van Arundhati Roy me helemaal niet beviel. Maar dit is wel een makkelijker te volgen boek dan "De God van Kleine Dingen". Alleen is de chronologie door elkaar gehusseld, wat het iets lastiger maakt. En sommige dingen en verklaringen lijk ik te hebben gemist of overgeslagen. De personages lijken eerder slechts een middel om te vertellen over de samenleving, cultuur, geschiedenis en politiek in en van Delhi en Kasjmir. Het enige doel van de personages lijkt gewoon op een zo goed mogelijke manier te overleven in die moeilijke wereld. In het begin lijkt Anjum het hoofdpersonage, tot ze plots het podium moet ruimen voor Tilo. De personages wisselen elkaar heel fel af maar komen altijd wel terug, met veel "extra" personages die de bende wat aan elkaar verbinden. Uiteindelijk heb ik niet echt grip op het doel van het boek, of wat de personages willen bereiken, of waartoe het allemaal moest dienen. Het slaagt er niet in me echt te raken. Uitgezonderd een scène waar man en vrouw samen de avond doorbrengen en een beetje filosoferen; dat deed me heel fel denken aan de verhalen op de blog "71revolte" van mijn vriend Bart Winand.
 

zondag 27 augustus 2017

Klaprozen

De zon weerkaatst op de witte stenen. Elk een monument voor een verloren leven. Sommige gekend, andere anoniem, maar zelfs daar nog twijfel. Uit pure waanzin en chaos rees deze ordelijke pracht. De koude wind blaast ons om de oren en lijkt het geschreeuw uit het verleden mee te dragen. Het is aartsmoeilijk om voor te stellen hoe alles hier honderd jaar geleden met de grond gelijk was gemaakt en al wat je zag veranderd was in een uitgestrekte grijze derrie verzadigd met de lichamen van soldaten.

Ik wou al langer naar Ieper komen. Toen de ouders van mijn vriendin Nele zich wilden inschrijven voor een tweedaagse begeleide busreis via De Zigeuner en ons uitnodigden, twijfelde ik geen moment: ik wou mee!

Geschiedenis heeft me altijd geïnteresseerd. Als kind las ik tijdens de zomervakantie al doorheen de geschiedenisboeken van het volgende schooljaar. Het oude Egypte en Griekenland genoten mijn voorliefde. Vorig jaar, toen ik nog op Knack geabonneerd was, kocht ik hun speciaal aangeboden box met zes wereldgeschiedenisboeken. Ik hoop zo een beter zicht te krijgen op de waanzin en chaos die we vandaag ervaren. Tijdens de busreis doorheen de Vlaamse velden citeerde Nele Einstein: “Ik weet niet met welke wapens de Derde Wereldoorlog zal worden uitgevochten, maar de Vierde Wereldoorlog zal met stenen en speren worden uitgevochten.”

Tijdens deze twee dagen bezochten we Ieper, Diksmuide en Nieuwpoort. We kwamen in het Bayernwald waar ze ooit 19 mijnschachten onder de Duitse linie lieten ontploffen; Hill 62 met een museum vol gevonden spullen en authentieke loopgraven en een spannende, volledig duistere ondergrondse tunnel; de Dodengang met een kort bezoek aan het museum daar; de Ganzenpoot waar de sluizen werden opengezet; niet alleen de Britse begraafplaats Tyne Cot Cemetery maar ook een Belgische en Duitse om de verschillen op te merken.

De twee gidsen overlaadden ons met informatie en feiten met een vurige passie en trots op hun en onze voorvaderen. Waar de school vroeger niet in slaagde, deden zij wel: ze brachten de oorlog naar huis, niet alleen in het hoofd maar ook in het hart. Iedereen zou hier eens in z'n leven op bezoek moeten komen, om stil te staan bij wat er gebeurd is, hopen dat het niet opnieuw gebeurt, en stilstaan bij het eigen leven en alle problemen relativeren.

dinsdag 1 augustus 2017

Boeken verslonden in juli

De nieuwe Koontz is er! Vorig jaar kreeg ik een antwoord van hem op een brief die ik hem had gestuurd over de "Odd Thomas" reeks, en daarin vertelde hij al waar het nieuwe boek over zou gaan. "The Silent Corner" is dus het eerste deel in de "Jane Hawk" trilogie. Maar ik ben niet echt onder de indruk. Ik zie niet hoe Jane Hawk zo'n belangrijk personage is voor Koontz. Misschien heeft hij gewoon nog niet alles van haar getoond wat hij zelf al van haar weet, want de personages in dit boek hebben naar mijn mening niet veel diepgang. Het verhaal doet me terugdenken aan oudere werken van Koontz, vooral ook de referentie naar "The Manchurian Candidate". Het is een combinatie van "Sole Survivor", "Night Chills", "Dark Rivers of the Heart" en leent ook elementen uit de Frankenstein reeks. Koontz heeft een grote bibliografie met mensen die worden gebrainwasht of geherprogrammeerd om dingen te doen die ze anders niet zouden doen ("False Memory", "The Key to Midnight" "Strangers") en met gekke wetenschappers die het menselijk lichaam proberen te verbeteren door er iets aan toe te voegen ("Midnight", "By the Light of the Moon", de Christopher Snow boeken). "The Silent Corner" brengt deze dingen meer naar het niveau van een techno-thriller. Toen ik de korte uitleg van het boek eerst las (willekeurige mensen die plots zelfmoord plegen) wist ik meteen wat er aan de hand was, want ik herinnerde me Skeet uit "False Memory" die van een dak wil springen en die kerel uit "Night Chills" die tegen een brug rijdt; allebei gebrainwasht/geprogrammeerd. De ondervraging was de coolste scène uit het boek. Hier kreeg ik eindelijk een blik op het soort vrouw dat Jane Hawk is. Op het einde van het boek weet ik eigenlijk niet veel meer van haar dan op het begin. Geluk werd ze iets menselijker voor me toen haar zoontje werd geïntroduceerd. Dat zorgde voor een persoonlijkere connectie waardoor ik haar zorgen en angsten deelde. Maar veel meer haalde ik toch niet uit het boek.

In mijn zoektocht naar boeken als “S” van Doug Dorst en J. J. Abrams, en de boeken van Mark Z. Danielewski, kwam ik terecht bij “The Unfortunates” van B. S. Johnson. Een boek uit 1969, maar in een heel aparte vorm. Het verhaal gaat over een sportjournalist die voor de verslaggeving van een voetbalmatch terugkeert naar een stadje waar ooit een aan kanker gestorven vriend had. In zijn hoofd overloopt hij alle herinneringen. Elke herinnering is een apart mini-boekje, en je kunt ze door elkaar husselen en ze in willekeurige volgorde lezen, net zoals de gedachtegang in iemands hoofd bij het ophalen van herinneringen niet lineair of chronologisch verloopt. De mini-boekjes zitten in een boekvormige doos om ze bij elkaar te houden. Het concept van deze 27 secties te lezen in willekeurige volgorde werkt, maar is niet zonder fout. Twee secties zijn getiteld "Eerst" en "Laatst", maar tussenin zitten er verschillende die toch ook wel een duidelijke volgorde hebben. Er is bijvoorbeeld eentje waarin hij zijn verslag van de voetbalmatch schrijft en die doorbelt naar zijn redactie, en een andere waar hij zijn weg zoekt naar het stadion en de uitslag probeert te voorspellen. Die heb ik in dit geval dus in de verkeerde volgorde gelezen. De schrijfstijl doet me denken aan Jack Kerouac, dus misschien is het gewoon typisch aan dat tijdperk? Lange zinnen gevuld met komma's. Tussenvoegsels verspreid doorheen die zinnen die het heel onduidelijk maken wat hij nu écht wil zeggen. Het is inderdaad bedoeld om de willekeurige gedachten en mijmeringen, de chaotische gedachten van een man te weerspiegelen, maar hij maakt de tekst zo bijna onleesbaar. Een derde zou makkelijk geschrapt kunnen worden om het geheel vlotter te maken, maar ja, dan zou het natuurlijk niet langer hetzelfde boek zijn. En ik vind het wel goed hoe we de willekeurige anekdotes over Tony getoond worden toen hij nog steeds leefde. Het is alsof we luisteren naar Johnson die ons over zijn vriend verteld terwijl we langs hem zitten. Heel goed om naar te luisteren, maar niet zo goed om er een letterlijke transcriptie van te lezen waarin niets werd weggelaten of verbeterd.