Boeken verslonden in april

In maart heb ik twee bekende auteurs voor de eerste keer in m'n leven gelezen: Henning Mankell en John Grisham. Beide boeken heb ik gekocht tijdens de boekenverkoop van de bibliotheek in Genk voor 11.11.11. Deze maand was het de beurt aan de derde: Isabel Allende. Ik las haar "Maya's Notebook" en was aangenaam verrast. We ontmoeten Maya, gevlucht uit de Verenigde Staten naar Chili, maar het duurt even eer we te weten komen wie ze is en waarom ze dat doet. In haar notitieboek schrijft ze over haar ervaringen in Chili en over haar verleden. Ze begint met haar familie, hoe haar ouders elkaar ontmoet hebben, haar jeugd, en zo tot haar huidige situatie. Het is leuk om haar stukje voor stukje te leren kennen, net zoals je in het echte leven iemand nieuw leert kennen en die persoon elke keer je elkaar ziet weer iets nieuws over zichzelf vertelt. Op die manier begin je van haar te houden, en als je dan uiteindelijk leest over de slechte beslissingen die ze genomen heeft waardoor haar leven zo ontspoorde, dan vind je dat zo erg dat je wenst dat je erbij had kunnen zijn om haar daarvan te behoeden. Alleen het moment dat Maya verliefd wordt, stak bij mij wat tegen. Het gebeurt zo plots en snel dat het ongeloofwaardig overkomt. Het is voor haar echt liefde op het eerste gezicht, want ze kent de kerel in kwestie eigenlijk niet. Niet dat ik niet geloof in liefde op het eerste gezicht, ik heb er zelfs ervaring mee, maar net die ervaringen maken het moeilijk voor mij om te geloven dat iemand als Maya er ook slachtoffer aan kan vallen.

In het kader van "lees eens een klassieker" heb ik "Treasure Island" van Robert Louis Stevenson gelezen. Ik kende het verhaal vooral door alle verschillende adaptaties die er van zijn gemaakt, maar kan me niet herinneren het ooit gelezen te hebben. Misschien in m'n jeugd in 't Nederlands ... Deze Penguin Classic heb ik een tijdje geleden via Proxis gekocht; door online enquêtes in te vullen, verdien ik regelmatig kortingsbonnen waardoor ik dan een goedkoop boek bestel zodat ik in feite alleen maar de verzendingskosten hoef te betalen. En door de televisiereeks "Black Sails", een prequel van "Treasure Island" over hoe Captain Flint en John Silver elkaar hebben ontmoet, had ik al lang zin om deze klassieker aan mijn boekencollectie toe te voegen. Tijdens het lezen versprong mijn beeld van Silver constant van Luke Arnold, die hem in de reeks speelt, naar Charlton Heston, die hem in een verfilming speelde, en af en toe zelfs naar Robert Newton, waarschijnlijk de allereerste incarnatie van het personage die ik ooit gezien heb. Maar goed, het is heel duidelijk waarom het boek een klassieker is. De Engelse taal heeft toch wel wat verandering ondergaan, niet zozeer qua woordkeuze, maar ook wat zinsbouw betreft. Deze oude stijl leest vlotjes maar vergt wel een aanpassing bij de lezer. Dat terzijde, het verhaal blijft er staan en zorgt nog steeds voor dromen en fantasieën zelfs bij kleine jongens van bijna 37 jaar.

Één van mijn allerliefste jeugdboeken. Ik heb "De gebroeders Leeuwenhart" van Astrid Lindgren de eerste keer gelezen toen ik tien jaar was, en het is het eerste boek dat ik in de bibliotheek verlengd heb omdat ik het opnieuw wou lezen. Ik was al een tijdje op zoek naar een eigen exemplaar van dit boek, en was zo blij het in de laatste boekenverkoop van de bibliotheek in Genk opeens te zien liggen. En 26 jaar later vind ik het nog steeds een pareltje: twee broers die sterven en zo in een andere wereld terecht komen. Het is fantasy voor kinderen, maar die wereld lijkt even echt als wat je bijvoorbeeld in "The Lord of the Rings" kunt lezen. Wat zou het trouwens ook mooi zijn, mocht het leven na de dood er inderdaad zo uit zien. Als volwassene stel ik nu wel de vraag: is het hele verhaal ingebeeld? Speelt het allemaal alleen af in het hoofd van Kruimel, als een soort koortsdroom, voordat hij écht sterft aan zijn ziekte in de echte wereld? Een droom die hij voor zichzelf opwekt om zo de kans te krijgen even dapper te zijn als zijn broer die hem uit de brand heeft gered?

Het is heel vreemd hoe ik na het spelen van het spel "Gray Matter" plots een boek onder ogen krijg dat handelt over neuro(psycho)logie. Het gevolg hiervan is wel dat in mijn hoofd alle tekst voorgelezen werd door Steven Pacey, die in het avonturenspel de stem van David Styles inspreekt. "In the Palaces of Memory" van George Johnson doet me ook meteen denken aan de versie van Sherlock Holmes gespeeld door Benedict Cumberbatch, waar hij zich soms terugtrekt in zijn "mind palace". Dit boek gaat dan ook over hoe een bioloog, een fysicus en een filosoof proberen te verklaren hoe het menselijk brein alles wat we zien, horen en doen opslaat op zo'n manier dat we de dingen soms na jaren ons opnieuw voor de geest kunnen halen. Intrigerend, dat wel, maar het boek dateert al van 1991 en ik vraag me echt af hoe ver ze al gevorderd zijn in dit onderzoek, en wat er vandaag de dag allemaal mogelijk is, zowel in het vergemakkelijken van herinneringen ophalen als het blokkeren ervan.

Na bijna acht jaar kan ik hem eindelijk aan mijn collectie van Indy-spullen toevoegen: de adaptatie van "Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull", geschreven door James Rollins. Lang naar gezocht, nooit een Nederlandse versie van gevonden, dus uiteindelijk toch maar een tweedehands versie van het originele Engels gekocht. Ik heb 23 andere boeken van Indiana Jones, acht boekjes van Young Indiana Jones, "The Lost Journal of Indiana Jones", alle vier de films op DVD, het eerste seizoen van de TV-reeks "Young Indiana Jones" (de andere seizoenen werden nooit met Nederlandse ondertiteling uitgebracht), drie computerspellen ("Last Crusade," "Fate of Atlantis" en "Infernal Machine"), twee Playstationspellen ("Emperor's Tomb" en "Staff of Kings"), een zelfgemaakte "Grail Diary", een lederen jasje en een vilten hoed. Overdreven? Misschien wel. Maar ik maak er geen geheim van dat dit mijn favoriete avonturenfilmheld is, en ik kijk uit naar de release van de vijfde film, ook al ligt die nog enkele jaren in de toekomst. Het boek van "Crystal Skull" bevat veel extra scènes, en maken het verhaal completer. Een heel luchtig tussendoor boek, een avonturenverhaal, maar niet van dezelfde kwaliteit als de andere Indy-boeken in mijn collectie. Duidelijk geschreven met het filmscript als basis. Bij elke bladzijde die ik omsloeg, kreeg ik wel zin om de film te gaan kijken.

Onverwachts kwam er nog een extra boek tussen: "Het Smelt" van Lize Spit. Ik had gereageerd op een oproep voor ons personeelsmagazine; ze zochten recensies van spannende boeken. Eerst stuurde ik mijn bespreking van "The Shepherd" van Ethan Cross in. Achteraf bleek dat ze graag een schrijver van Vlaamse bodem zochten, en dat Lize Spit best een aanrader was. Omdat ik niet wist of ik het boek op tijd uit zou krijgen, stuurde ik alvast mijn recensie van "De Engelenmaker" van Stefan Brijs in. Ondertussen begon ik al wel te lezen. Toen ik halverwege was, wist ik eigenlijk al dat dit boek, ondanks dat het zeer goed geschreven is, niet echt mijn stijl is. Op het eerste zicht een nostalgische jeugdroman over vriendschap en opgroeien rond de eeuwwisseling in een klein Kempens dorp. Twintiger Eva keert terug naar haar roots en mijmert over de zomer toen ze 14 was. Hoewel de personages tien jaar jonger zijn dan ik, zijn de gelijkenissen met mijn eigen jeugd treffend. De tekst is doorspekt met rake bemerkingen over alledaagse dingen en zorgen voor een herkenbare leeservaring. Het nostalgische ruimt snel plaats voor rauwe volwassen thema’s: de dood, schuld en wraak, en seks. De grote aanwezigheid van dat laatste stoort me wel, ook al hoort het bij dat opgroeien. De volwassen Eva die plots haar onderbuur bevredigt en de voorbeelden van de ontluikende seksualiteit die zich tot vermoeiens toe opstapelen (ook al zijn ze de katalysator voor het verschrikkelijke einde), gaven me een dubbel gevoel. Heel goed geschreven, maar er volledig van genieten lukte niet omdat ik me er zo ongemakkelijk bij voelde. Maar dat is de bedoeling van dit boek.Persoonlijk vind ik het te confronterend met het belang dat we al op jonge leeftijd aan de seksuele aspecten van het leven hechten. Zeker als man, want als tienerjongens denken we inderdaad bijna aan niks anders. Dit boek is een voorbeeld van hoe zoiets uit de hand kan lopen. Dat gebrek aan respect, het behandelen van vrouwen als gebruiksvoorwerpen, dat voelt aan als mokerslagen in het gezicht van de lezer. En die bewustmaking is natuurlijk goed, bij mannen die inderdaad nog vastzitten in hun puberteit en dat gedrag doortrekken naar hun volwassen leven. Maar als je je al bewust bent van hoe smerig andere mannen zich kunnen gedragen, begin je je in hun plaats te schamen en vraag je je af hoe het komt dat de mensheid nog niet is uitgestorven. Maar het boek blijft een sterk staaltje schrijverstalent. En wie hier van houdt, moet zeker ook "Boy's Life" van Robert McCammon lezen.

Dit was het laatste boek dat ik in april heb uitgelezen. Halverwege de maand ben ik wel begonnen in "Ireland Awakening" van Edward Rutherfurd, maar omdat dit een boek van 920 bladzijden is, ga ik er nog wel even zoet mee zijn en hem dus bij de gelezen boeken van mei laten meetellen.

Russische roulette?

Woensdagochtend. Ik breng Daan naar school. De rest van de week is hij bij zijn mama. Pas op het schoolfeest zondag komt hij terug naar mij. Ik rij naar het werk en krijg onderweg een berichtje van iemand van de oudervereniging. Zij heeft kaartjes voor een toneelvoorstelling vanavond. Haar kameraad waarmee ze had afgesproken, kan plots niet meer. Of ik in de plaats wil meegaan. Heel sympathiek dat ze aan mij denkt, dus natuurlijk neem ik het voorstel aan. Vanavond was ik van plan naar “Man of Steel” te kijken, een Supermanfilm die ik zaterdagavond opgenomen heb. De poetsman op het werk vertelde me gisteren al dat die best de moeite is. Dat zal dus iets voor morgen zijn. Hoewel, morgen hebben we raad van bestuur op het werk, en dan ga ik pas laat thuis zijn. En vrijdagavond ga ik bij mijn ouders de laatste Star Wars film kijken. Die heb ik vorige zaterdag op DVD gekocht.

© Guy Kokken

Toneelgroep Lazarus brengt “Karamazow” van Dostojewski in het Cultuurcentrum van C-Mine in Genk. Ik ben niet bekend met de Russische kant van de klassieke wereldliteratuur. Ooit eens een versie van “Oorlog en Vrede” van Tolstoj gelezen, tot duidelijk werd dat het een verkorte editie was. Daar ging mijn trots. Balen. De voorstelling begon indrukwekkend: een feestje, wild dansende mensen, slingers die de lucht ingeschoten worden. Daarna: Koen De Graeve in de rol van Dmitri op een stoel, geflankeerd door twee politiemensen. Een verhoor, er is iemand dood, maar niet degene die Dmitri denkt. Direct intrigerend, en meteen wordt de toon van zijn prestatie gezet: getormenteerd, maar in balans gehouden door toch veel humor. Daarna de volgende scène en een tweede kleurrijk personage: papa Karamazow, een fantastisch spel van Ryszard Turbiasz.

© Frank Miller

Derde uitschieter in het gezelschap is de bastaardzoon Smerdjakow, gespeeld door Günther Lesage. Een simpel figuur die eerst ook voor de komische noot zorgt maar daarna transformeert tot een dramatisch sleutelfiguur, die centraal staat in het meest visuele beeld van heel de productie: hangend in de lucht terwijl zijn halfbroer toekijkt en de sneeuw tussen hen in neervalt. Dat zet zich echt vast op je netvliezen. Nog meer dan de naakte Koen De Graeve, wiens personage Dmitri op dat moment al een beetje op de achtergrond is verdwenen. Een scène die me doet denken aan de "Sin City" stripverhalen van Frank Miller. Maar dan … Op een bepaald punt zetten ze een projectiescherm op een kleine tafel in het midden van het podium. Honkytonk speelt op de achtergrond terwijl we een ouderwetse, “stomme” film zien, inclusief de dialogen op aparte slides tussen de scenes in, met Dmitri in de hoofdrol, een acterende Koen De Graeve zoals we hem ook van op TV kennen. Even later volgt het moordproces, broer Ivan die zijn getuigenis geeft, maar intussen geplaagd wordt door zijn dode vader, die plots als een circusclown over het podium paradeert, in een duivelskostuum compleet met hoorntjes en opblaasbare drietand. Het intrigerende, goed gebalanceerde stuk valt opeens in het absurdisme. Ik verlies de draad van de verhaallijn. Nog een paar scènes met de twee dames in het spel, maar net als in het eerste deel weten zij me niet te boeien. Spijtig genoeg valt hun Nederlandse accent wat uit de toon in vergelijking met de mannelijke acteurs. Het stuk verliest zo aan echtheid, ik word uit het verhaal gerukt en ik besef terug volledig dat ik naar een opvoering aan het kijken ben. Volgens het programma had ik ook Charlotte Vandermeersch verwacht, maar die heb ik niet gezien.

En dan is het gedaan. De lichten gaan uit. Het publiek is nog onzeker. Één persoon doet een poging tot applaus. Terug een seconde of twee stilte. Een paar andere mensen nemen het over. De rest van het publiek weet zo dat het oké is: het stuk is inderdaad afgelopen, en het applaus wordt unaniem. Koen De Graeve heeft gelukkig een overjas aangedaan voor zijn buiging aan de rand van het podium. We verlaten de zaal, praten nog een beetje na, en ik rij naar huis zonder goed te weten wat ik nu eigenlijk gezien heb. Misschien was die Supermanfilm toch beter geweest …

Wie een professionelere visie op dit theaterstuk wil lezen, mag een kijkje nemen op de site van De Morgen. Daar vinden ze het blijkbaar wél geweldig.

Na een stomend strijkorkest

Ondanks het late uur die nacht, word ik toch redelijk op tijd wakker. En dat zelfs zonder een wekker te zetten. Er zit dus toch nog ergens een biologische klok in mij verborgen. Hoera. Volgens het weerbericht heb ik vandaag een date met de zon. Zij en ik op een terrasje ... En 't is nog goedkoop ook, want zij drinkt niks! Ik geniet graag van een cappuccino op zaterdagvoormiddag, een goed middel om volledig wakker te worden. Meestal met m'n boek erbij, lekker wat zitten lezen en af en toe wat people-watching.

Ik parkeer mijn auto langs het stadspark. Dat is dan altijd een fikse wandeling naar het stadsplein, maar dat vind ik niet erg; dat is zelfs fijn en een soort van kleine, ontspannende work-out. En tegelijk kan ik daar ook wat van de natuur genieten. Het park ziet er wat beregend uit: grote plassen langs de wandelwegen. Ja ja, de lente is in het land ... Ik denk terug aan de vorige keer dat ik hier was; toen was het nog winter, en zag het park er best mooi uit. Het gras lichtjes wit van de nachtvorst. Dunne, gestreepte laagjes ijs op de plassen regenwater. De eenden en ganzen op zoektocht naar eten, druk met elkaar communicerend als eentje een schat ontdekt. Hoe noem je het geluid dat een gans maakt? Zo wat toeterend, claxonnerend, een hees honk-honk! Misschien ken ik wel iemand die het juiste woord kent en meteen op dit blogbericht reageert ...

Dan door de shoppings van Genk, wat etalages bekijken. Maar het is nog vroeg en de meeste winkels zijn nog niet open. In Shopping 1 gaan een paar rolluiken omhoog als ik er voorbij loop. Hier zijn tenminste nog winkels om open te gaan. Want zo hip als ze Shopping 1 gemaakt hebben, zo armoedig ziet Shopping 2 er uit, met weer enkele lege ruimtes erbij, muren gestript van merknamen. En dan daar toch opeens de lekker geurende winkel van Koffie Maes, verschillende soorten bonen in gevlochten mandjes achter het glas, lonkend naar de voorbijgangers. Het staat hier echt niet op z'n plaats.

Weer buiten op het marktplein merk je dat de stad wel wakker is geworden maar nog niet de drukte van een normale zaterdag-winkeldag heeft bereikt. Dan naar de bib, die is nu nog gesloten, maar het aangrenzende café ontvangt al graag wat op het eerste zicht hun eerste klant van de dag is. Bar Bib, zo heet het nu, is al een goeie anderhalve maand open. En dat werd tijd, want daarvoor is het café bijna zes maanden dicht geweest. Ik ga aan de hoge tafeltjes tegen de achterste muur zitten en haal mijn boek boven. "Maya's Notebook" van Isabel Allende. Mooi geschreven, en ik hou er van hoe je beetje bij beetje meer over het hoofdpersonage en haar geschiedenis te weten komt.

Echt veel succes heeft het nieuwe café nog niet; ik blijf lang de enige klant, en zelfs tegen de middag aan loopt er nog meer personeel rond dan dat er gasten zijn. Daar moeten ze toch dringend eens iets op vinden. Na enkele cappuccino's besluit ik eens in de bib een kijkje te nemen. De beloofde zon is immers nog niet komen opdagen, hoewel het terras al klaar staat. Ik loop wat rond in de bibliotheek maar heb niets nodig. Mijn leesstapel thuis is al serieus gekrompen maar nog groot genoeg; na dit boek zijn er nog vier te gaan. Maar ik hou er van tussen de rekken te wandelen en andere mensen zien zoeken naar wat hun hartje begeert.

Weer buiten zie ik een aangename verrassing in de lucht. Technisch gesproken heeft de zon me uiteindelijk toch niet laten zitten, maar veel initiatief komt er toch niet van haar kant. Desondanks neem ik plaats op het terras met een glaasje wijn, en lees ik nog wat verder tot ik halverwege m'n boek ben. Binnen zie ik ondertussen toch wat meer beweging, en enkele mensen komen me op het terras vergezellen, maar even later zijn ze weer weg. 't Is niet echt frisjes, maar het mocht toch ietsje warmer zijn.

Dan maar terug naar huis, in de zetel met mijn boek verlicht door het daglicht dat nog een keer sterk genoeg is om door de ramen van de living te dringen. Maar ik voel dat ik genoeg gelezen heb vandaag. Ik leg het boek opzij en zet mijn laptop op mijn schoot. Tijd om even te spelen dat ik Michonne ben, in een computerspel van "The Walking Dead". Maar het ontspannen duurt niet lang, want mijn wasmachine met een lading handdoeken laat plots van zich horen. Handdoeken in de droogkast, vuile kleren in de machine, en het werk kan beginnen. Ik neem die ene strijkmand ter hand waar ik vorige keer geen goesting meer in had. Eerst lukt het niet goed, ik strijk er meer plooien in dan uit, maar het duurt niet lang en ik heb de techniek weer beet.  En zo wordt het toch nog een productieve avond, al strijkend voor de TV bij de film "Snowpiercer" en afleveringen van de series "The Walking Dead" en "Grimm".

Als ik bijna klaar ben, werp ik een blik in de keuken. Eigenlijk moest ik eens op zoek gaan naar een zakenpartner: iemand wiens strijk ik kan doen terwijl zij me terugbetalen door zich over mijn afwas te ontfermen. Iedereen heeft zijn sterke en zwakke punten, en dat kan dan toch makkelijk tot een win-win-situatie leiden, niet?

De dag is voorbij gevlogen. Morgen is het weer zondag, dan ga ik Daan halen en komen mijn ouders op bezoek. Vanavond op tijd naar bed dus, om goed uitgerust te zijn zodat ik me fris en monter met mijn zoontje kan bezig houden. Ik voorspel weer veel spelplezier met zijn nieuwe Captain America actiefiguur, gekregen van de Paashaas ... Nu Thor nog!