Boeken verslonden in januari

"Bidden wij voor Owen Meany" van John Irving gaat vooral over de vriendschap tussen Owen Meany en het hoofdpersonage Johnny Wheelwright, die het hele verhaal vanuit een eerstepersoonsperspectief vertelt. Maar even belangrijk zijn de familierelaties in het verhaal, namelijk Johnny's moeder, zijn stiefvader, zijn grootmoeder, zijn oom en tante en zijn neefjes en nichtje. Het is ook een verhaal over opgroeien en volwassen worden en alles wat daarbij komt kijken zoals respect, schuldgevoel, liefde en seksualiteit. En de zoektocht naar de betekenis van het leven, naar de handen van het lot, of in dit geval de touwtjes die God in handen heeft. Zijn wij marionetten of niet? En hoe ver kun je gaan in godsdienstige overtuigingen?

 

"In eer en geweten" van Veerle Maebe bevat de anekdotes van twaalf procureurs. Verhalen over verschillende soorten strafzaken, misdrijven, politie-interventies...  Als je diepgaande "real crime" verwacht, zal dit boek je wel teleurstellen. Dat is ook niet de opzet. Het gaat over hoe deze twaalf mensen, die veel meer zijn dan alleen hun job, geconfronteerd worden met allerlei zaken waar de gemiddelde mens nooit mee in contact zal komen. Je ontdekt wat voor verscheidenheid aan smeerlapperij er leeft in ons land, en je houdt het niet alleen voor mogelijk tot welke dingen sommige mensen in staat zijn, noch hoe egoïstisch, narcistisch en hebberig ze zijn, maar ook hoe makkelijk het is om zelf ergens slachtoffer van te worden.

Recensie "In eer en geweten" - Veerle Maebe

* * *
"In eer en geweten" van Veerle Maebe is toevallig op mijn radar gekomen. Ik was eigenlijk op zoek naar haar boek "Het Dorp" en zag toen dat ze ook dit had geschreven. Het leek me wel interessant, gezien mijn job op de politieschool, en het feit dat één van de procureurs soms les geeft bij ons!

Het boek bevat anekdotes van twaalf procureurs. Verhalen over verschillende soorten strafzaken, misdrijven, politie-interventies... Gaande van diefstallen, drugs, (poging tot) moord, zedenmisdrijven, kindermishandeling, mensenhandel, verwaarlozing van dieren...

Het boek opende mijn ogen, want ik had eigenlijk totaal geen idee wat de job van procureur precies inhield. Het is veel meer dan alleen de functie van "openbare aanklager" in de rechtbank zoals je vaak in Amerikaanse films en series ziet, en waar ik een beetje de vergelijking mee maakte. Langs de ene kant zijn ze bijna menselijke computers, want ze moeten blijven doorgaan, ongeacht wat ze op hun pad tegenkomen, maar dat kan soms heel zwaar zijn door al het leed dat daarmee gepaard gaat. Er is een beperkt aantal procureurs in ons land, waardoor ze ook een vaste beurtrol hebben wat betreft nacht- en weekenddiensten. Als je dan leest dat ze dit moeten combineren met een gezinsleven, en die specifieke nachten dan in de logeerkamer of de zetel doorbrengen en om de vijf minuten opgebeld worden, dan is dit toch een job die ik nooit zou willen uitvoeren!

Als je diepgaande "real crime" verwacht, zal dit boek je wel teleurstellen. Dat is ook niet de opzet. "In eer en geweten" beschrijft hoe deze twaalf mensen, die veel meer zijn dan alleen hun job, geconfronteerd worden met allerlei zaken waar de gemiddelde mens nooit mee in contact zal komen. Ze vertellen relatief oppervlakkig over deze zaken. Hoe alles uiteindelijk afgelopen is, kom je niet te weten. Hoe de vork precies in de steel zit, wat de verdachten precies bezielde, dat komt in dit boek niet aan bod. De focus ligt op de gedachten en gevoelens van de procureurs.

Na verloop van tijd klinken alle "vertelstemmen" hetzelfde, en regelmatig vertellen ze ook dezelfde dingen, waardoor je soms niet meer weet naar welke procureur je precies aan het luisteren bent en eventjes naar de koptekst moet kijken om je eraan te herinneren in welk hoofdstuk je zit. Maar je ontdekt wel wat voor verscheidenheid aan smeerlapperij er leeft in ons land, en je houdt het niet alleen voor mogelijk tot welke dingen sommige mensen in staat zijn, noch hoe egoïstisch, narcistisch en hebberig ze zijn, maar ook hoe makkelijk het is om zelf ergens slachtoffer van te worden.

Recensie "Bidden wij voor Owen Meany" - John Irving

* * *
Terwijl Irving's laatste boek in de winkel ligt, nam ik zijn "Bidden wij voor Owen Meany" ter hand. Ik zag mezelf wel als fan van Irving. Zijn boeken "In one person" en "The Hotel New Hampshire" kon ik zeker smaken. Maar ik heb het deze keer wel moeilijk gehad.

Al op de eerste pagina worden we geconfronteerd met de religieuze verscheidenheid in Amerika. Weet ik veel wat het verschil is tussen anglicanen, episcopalen, en congregationalisten... Dat laatste woord krijg ik zelfs nauwelijks uitgesproken, en mijn innerlijke leesstem hakkelde er constant over. Het lijkt met dat Irving voor een Amerikaans publiek schrijft en veronderstelt dat iedereen bekend is met deze termen. Nergens verdere uitleg, dus we slikken maar.

Uiteraard kun je godsdienstige thema's wel verwachten van een boek met het woord "bidden" in de titel, maar gelukkig zit er ook wel wat meer in het verhaal.

De vriendschap tussen Owen Meany en het hoofdpersonage Johnny Wheelwright, die het hele verhaal vanuit een eerstepersoonsperspectief vertelt, staat vooral op de voorgrond, maar wordt meteen gevolgd, en op sommige momenten zelfs voorbijgestoken, met de familierelaties in het verhaal, namelijk Johnny's moeder, zijn stiefvader, zijn grootmoeder, zijn oom en tante en zijn neefjes en nichtje. Het is ook een verhaal over opgroeien en volwassen worden en alles wat daarbij komt kijken zoals respect, schuldgevoel, liefde en seksualiteit. En de zoektocht naar de betekenis van het leven, naar de handen van het lot, of in dit geval de touwtjes die God in handen heeft. Zijn wij marionetten of niet? En hoe ver kun je gaan in godsdienstige overtuigingen?

Gelukkig houdt Irving de boog niet constant gespannen. Bewijs daarvan is het hoofdstuk over het kerstspel, een hilarisch toneelstuk op zich over de rolverdeling en de repetitie, en ook de jaarlijkse uitvoering van "A Christmas Carol". Het zijn deze hoofdstukken waarbij ik eindelijk een beetje in het verhaal begon te komen.

Later in het boek volgen echter wat politiek getinte hoofdstukken waarin Irving constant switch tussen het heden (1987) met president Reagan en de Contras in Nicaragua, waar ik persoonlijk totaal niets van wist, en het verleden (vroege jaren '60) met de Kennedy's, Marilyn Monroe en de Vietnamoorlog. In deze hoofdstukken voel je al heel fel aankomen wat er gaat gebeuren, met als gevolg dat het dan toch allemaal wat begint aan te slepen voor de lezer.

De tekst van het boek ziet er ook wat vreemd uit, en ik twijfel nog steeds of het irriteert of past bij het verhaal. Owen Meany heeft namelijk een speciale stem, en Irving wil dit ook visueel maken door al Owens dialogen in hoofdletters te zetten.

Toch weet Irving ons nog te verrassen met de laatste pagina's, met een onverwachte samenloop van omstandigheden. Het deed me een beetje denken aan het einde van de Shyamalan-film "Signs", waar bepaalde elementen die in de loop van het verhaal werden aangehaald, ook plots samenkomen, en de uitspraak van Johnny aan het begin van het boek verklaren: "Door Owen Meany geloof ik in God."